---

به گزارش ۳ ثانیه؛ تیم ملی بسکتبال ایران با پنج شکست و بدون برد، جام جهانی بسکتبال ۲۰۲۳ را به پایان برد. تیم ایران نه تنها شانس صعود مستقیم به المپیک را از دست داد، بلکه حتی به تورنمنت انتخابی المپیک با ظرفیت ۲۴ تیم نرسید.
بررسی چهار دوره حضور تیم ملی ایران در جام جهانی نشان می‌دهد که این بدترین عملکرد و نمایش تیم ملی بوده است:

سال ۲۰۱۰، رده ۱۹ در بین ۲۴ تیم
در این دوره که جواد داوری رئیس فعلی فدراسیون بسکتبال هم عضو تیم ملی بود، تیم ایران شکستی ۳۷ امتیازی مقابل آمریکا تجربه کرد؛ اما بقیه باخت‌ها با اختلاف نزدیکتری رقم خورد و بازی با تونس هم به پیروزی ۷۱ بر ۵۸ ختم شد.
 
سال ۲۰۱۴، رده ۲۰ در بین ۲۴ تیم
بیشترین اختلاف امتیاز در این دوره مقابل اسپانیا با ۳۰ امتیاز رقم خورد و تیم ملی نمایش بهتری مقابل تیم‌هایی مثل فرانسه و صربستان داشت، همچنین یک پیروزی مقابل مصر ثبت کرد.
 
سال ۲۰۱۹، رده ۲۳ در بین ۳۲ تیم
هر چند شاگردان مهران شاهین طبع هر سه بازی مرحله اول را واگذار کردند؛ اما اختلاف با حریفان کم بود و حتی ملی پوشان ایران رقابت نزدیکی با اسپانیا داشتند. باخت‌های ایران باعث هجمه عجیبی در مقابل تیم ملی شد؛ اما دو پیروزی ۷۱ بر ۶۲ مقابل آنگولا و ۹۵ بر ۷۵ مقابل فیلیپین باعث صعود مستقیم ایران به المپیک شد.

 
این دوره: راحت ببازیم و بگوییم که «جوانگرایی کردیم»
مسئولان فدراسیون، کادرفنی و بازیکنان باتجربه تیم ملی از ماه‌های قبل، شرایط ذهنی را برای شکست‌های تیم ملی آماده کرده بودند. با توجه به نتایج چند سال اخیر، انتظار شکست هم وجود داشت؛ اما شاگردان هاکان حتی مقابل لبنان حریف آسیایی خود هم رقیبی جدی نبودند. تیم ملی ایران در میان رده سی و یکم (یکی مانده به آخر) جام جهانی قرار گرفت. به اعتقاد اکثر اهالی بسکتبال، نمایش تیم ملی در این دوره از مسابقات با مربی خارجی قابل قبول نبود و به نظر می‌رسد که بحث جوانگرایی فقط بهانه‌ای جذاب و آماده از قبل بود.
صمد نیکخواه بهرامی کاپیتان سابق تیم ملی ایران در مصاحبه با فارس درباره عملکرد تیم ملی گفت: «واقعیت این است که ما بازی‌های قابل قبولی را ارائه ندادیم. در دوره‌های قبلی فارغ از نتیجه می‌توان گفت که در مقابل تیم‌های مطرح اروپایی و آمریکایی حریف از پیش بازنده‌ای نبودیم. خیلی قابل احترام بودیم و بازی‌های قابل قبولی را ارائه می‌دادیم.»
 
هاکان چه تاثیری داشت؟
هاکان دمیر سرمربی ترکیه‌ای تیم ملی قبل از جام جهانی، محمد جمشیدی را از تیم ملی خط زد و از تفکرات دفاعی خود گفت. تیم ملی در جام جهانی نه دفاعی بهتر با حضور دمیر نمایش داد و نه کنار گذاشتن محمد جمشیدی را توجیه کرد. همچنین نحوه استفاده از بازیکنان تیم ملی هم باعث سردرگمی شد و به نظر می‌رسید که هاکان در مدت حضور خود، شناخت خوبی از بازیکنان نداشته و تصمیمات او از همان بازی اول مقابل برزیل باعث سردرگمی شد.
صمد نیکخواه هم درباره تاثیر سرمربی در شکست‌ها تاکید کرد: «اگر من یا هرکس دیگری در دنیا بخواهیم از عملکرد کادرفنی و سرمربی تیم ملی دفاع کنیم، کار اشتباهی کرده‌ایم. سرمربی تیم ملی در انتخاب نفرات و تایم بازی که به آنها داد خیلی عملکرد درستی نداشت. شاید هم شناخت کافی از بسکتبال ما نداشتند و انتخاب‌های غلطی کردند. ما بازیکنان خوب‌مان را که سن زیادی هم نداشتند و آماده بودند که در بحث نتیجه گیری کمک کنند، نبردیم.»
آرمان زنگنه علاوه بر جمشیدی یکی دیگر از بازیکنانی بود که قبل از ورود دمیر به دلایل غیر بسکتبالی (براساس گفته‌های خود او و شواهد موجود) از تیم ملی خط خورده بود و در صحبت‌های کارشناسان به عنوان بازیکنی نام برده می‌شود که شایسته حضور در تیم ملی بود.

 
آیا واقعا جوانگرایی کردیم؟
پیش از بررسی بازیکنان اعزامی تیم ملی باید تاکید کرد که رویدادهایی مثل جام جهانی و المپیک به عنوان محل کسب نتیجه دیده می‌شوند و از هیچ تیمی شنیده نمی‌شود که به جام جهانی آمدیم تا نسل عوض کنیم. اگر فهرست بازیکنان اعزامی به جام جهانی را مرور کنیم، نیمی از بازیکنان با تجربه هستند و سایر بازیکنان در دو تا سه سال اخیر به تیم ملی اضافه شدند. تنها محمد امینی به عنوان بازیکن شاخص تیم جوانان، بدون هیچی تجربه قبلی وارد تیم ملی بزرگسالان شد.
حامد حدادی و ارسلان کاظمی بازیکنان باقیمانده از المپیک ۲۰۰۸ و جام جهانی ۲۰۱۰ هستند. سجاد مشایخی، بهنام یخچالی و میثم میرزایی با حدود ۳۰ سال هر کدام دومین یا سومین جام جهانی را تجربه کرده و بازیکنان باتجربه‌ای به شمار می‌روند.
سینا واحدی و نوید رضایی فر پیش از این در میدانی به بزرگی المپیک حضور داشتند و سال‌های اولیهٔ عضویت در تیم ملی را پشت سر گذاشته‌اند.
پیتر گریگوریان، جلال آقامیری، متین آقاجانپور و حسن علی اکبری هم پیش از این در پنجره‌های انتخابی جام جهانی به تیم ملی اضافه شدند و آقاجانپور در کاپ آسیا ۲۰۲۲ همراه تیم ملی اعزام شد.
مصطفی هاشمی سرمربی اسبق تیم ملی بسکتبال که منتقد همیشگی عنوان جوانگرایی است، در مصاحبه با اعتماد آنلاین گفت: «اینکه از جوانگرایی گفته می‌شود فرار رو به جلو و کلیشه‌ای است چون این بازیکنان از دو سال پیش دعوت شده بودند و الان هم بهترین‌ها هستند. اما نظرم این است که با همین پتانسیل می‌توانستیم لبنان و ساحل‌عاج را ببریم و مقابل برزیل، فرانسه و اسپانیا یک بازی نزدیک و بهتری را به نمایش بگذاریم. الان هم می‌گویم با اینکه حامد خداحافظی کرده اما همچنان پتانسیل مدال‌آوری در آسیا را داریم.»
 

 
انتخاب افراد سالم؛ اما رفاقتی!
جواد داوری رئیس جوان فدراسیون بسکتبال از زمان ورود خود با شکست‌های مختلفی در تیم‌های ملی مواجه شده است. بخشی از این شکست‌ها دستپخت سال‌های قبل بوده؛ اما تصمیمات خود داوری هم چندان توجیه پذیر نبود.
داوری در مصاحبه‌های خود روی سالم بودن افراد انتخابی تاکید دارد؛ اما برخی انتخاب‌های اطراف تیم ملی نشان از این داشت که شایستگی افراد برای برخی پست‌ها مورد توجه نیست. این وضعیت حتی صدای صمد نیکخواه را که همچنان از هم تیمی قدیمی خود حمایت می‌کند، در آورده و کاپیتان سابق تیم ملی که همیشه با صراحت نظرات خود را می‌گفته، انتخاب افراد همراه تیم ملی را زیر سوال می‌برد.
داوری البته در برخی جنبه‌ها مثل مسابقات تدارکاتی حتی با وجود نداشتن اسپانسر، عملکرد بدی نداشت و تلاش خود را برای اعزام تیم‌های مختلف ملی به تورنمنت‌های تدارکاتی انجام داده است.
حالا کاش رئیس فدراسیون به جای اینکه پشت واژه‌های تغییر نسل و جوانگرایی پنهان شود، پاسخگوی همه تصمیمات خود و نمایش ناامید کننده تیم ملی باشد و در فرصت باقیمانده، تیمی با روحیه برنده برای بازی‌های آسیایی آماده کند.