سرانجام پس از یک ماراتن طاقت فرسا و پر فراز و نشیب، ۲۸ تیم از جمع ۳۰ تیم لیگ بسکتبال حرفهای آمریکا (NBA) با حذف از این رقابتها به ماجراجویی خود پایان دادند تا فهرست مدعیان قهرمانی فصل ۲۰۲۱-۲۲ به نام دو تیم ختم شود.
۳ ثانیه- بهنود رنجکش؛ گلدن استیت واریرز و بوستون سلتیکس، دو تیم ریشه دار و با سابقه که یکی از آنها (سلتیکس) بصورت مشترک با لیکرز با ۱۷ عنوان قهرمانی، پرافتخارترین تیم تاریخ لیگ است و دیگری (واریرز) از سال ۲۰۱۵ تا امروز پنج بار در فینال حاضر شده، سه عنوان قهرمانی را به ویترین افتخاراتش اضافه کرده و اکنون آماده ششمین فینال طی هشت فصل میشود.
شاید در ابتدای فصل کمتر کسی تصور میکرد که در پایان تمام این مراحل و به هنگام شنیده شدن زنگِ آغاز سری فینال، این دو تیم بعنوان قهرمانان دو کنفرانس در مقابل یکدیگر قرار گیرند. بخصوص سلتیکس که طی سالیان اخیر به رهبری «کایری اروینگ» و سپس «کمبا واکر» در پست گارد رأس خود نیز نتوانسته بود به نتیجهٔ دلخواهش برسد.
در مقابل با بازگشت یکی از سه ضلع هستهٔ قدرتمندی که نقش اصلی را در موفقیت سالهای اخیر گلدن استیت ایفا کرده بود، یعنی «کلی تامسن»، عدهای از کارشناسان در ابتدای فصل، گلدن استیت را که با هدایت «استیو کر» راه و رسم پیروزی و موفقیت در این لیگ را به خوبی پیدا کرده، دارای شانس قابل توجهی برای درخشش و حتی رقابت برای قهرمانی در نظر میگرفتند.
در پایان همه چیز به این دو تیم ختم شد و حالا باید منتظر یک سری فوق العاده جذاب و نزدیک میان بهترین تیم دفاعی و بهترین تیم هجومی لیگ باشیم.
مسیری متفاوت برای دو فینالیستپلی آف امسال، علیرغم اینکه روندی نسبتاً آرام و کم شگفتی را پشت سر گذاشت؛ اما عملاً خالی از شگفتی هم نبود.
هر دو فینالیست فصل گذشته (میلواکی و فینیکس) که در این فصل هم بعنوان دو بخت اصلی قهرمانی از آنها یاد میشد، به ناباورانهترین شکل ممکن و به فاصله چند ساعت در بازی هفتم سری در نیمه نهایی دو کنفرانس مقابل بوستون و دالاس تن به شکست دادند تا لیگ حتی قبل از آغاز فینال دو کنفرانس آگاه شود که باید خود را برای دو فینالیست جدید آماده کند.
عدهای از کارشناسان معتقدند که دالاس با حذف فینیکس، به نوعی جاده صاف کن گلدن استیت شد و نه تنها خود را بعنوان یک شگفتی ساز قابل توجه در این فصل مطرح کرد، بلکه شاخصترین رقیب گلدن استیت در راه قهرمانی کنفرانس را هم به ته دره فرستاد.
در مقابل، بوستون از مسیری بسیار پر پیچ و خم به اینجا رسید و با صلابت از هفت خان یانیس، باتلر، دورنت و کایری عبور کرد تا بیش از هر زمان دیگری تحسین مخاطبان این مسابقات را برانگیزد. مسیری که با جارو کردن پرستارهترین تیم لیگ یعنی بروکلین آغاز شد و در ادامه با شکست مدافع عنوان قهرمانی و سپس «سید اول» کنفرانس شرق (هرکدام در هفت بازی) ادامه یافت.
این مسیر تفاوت آشکاری است که میتواند تاثیرات بسیار چشمگیر و آشکاری را روی شرایط جسمانی سبزپوشان سلتیکس به جا بگذارد، آن هم در شرایطی که رقیب آنها در فینال با کمترین خستگی و تلفات پا به این میدان بزرگ خواهد گذاشت.
گلدن استیت، یک قدم تا احیای سلسلهٔ در حال فراموشیاین فرنچایز که ابتدا فیلادلفیا واریرز نام داشت و سپس به سن فرانسیسکو واریرز و در نهایت گلدن استیت واریرز تغییر نام داد، تقریباً از ابتدای شکل گیری لیگ در هر دهه، یک دوره درخشش کوتاه مدت داشته است. درخششی که در دهههای هشتاد، نود و بخصوص ۲۰۰۰، کمرنگتر شد و در سال ۱۹۹۷ با پایان عصر طلایی «کریس مالین» که یکی از اعضای تیم رویایی آمریکا در المپیک ۱۹۹۲ بارسلونا هم به شمار میرفت؛ واریرز وارد عصر تاریکی شد که قواعد حاکم بر لیگ، کمابیش تمامی تیمها را به فرورفتن به چنین دورانی وا میدارد. اما نکتهای که تفاوت میان فرنچایزهای موفق و ناکام را میسازد، نحوهٔ مدیریت این دوران و سر برآوردن از زیر خاکسترهای آن است.
گلدن استیت بدون شک یکی از بهترین الگوهای تاریخ لیگ از این لحاظ است. آنها با تکیه بر بازیکنان جوانی که از مراسم درفت انتخاب میکردند، در سالهای ابتدایی و میانی دهه ۲۰۱۰، هستهای قدرتمند متشکل از «استفن کری»، «کلی تامسن» و «دریماند گرین» تشکیل دادند که طی هشت فصل، آنها را شش بار به فینال رساند.
هر چند نمیتوان تاثیر «کوین دورنت» و «آندره ایگه دالا» را در بخشهایی از این افتخارآفرینی انکار کرد؛ اما قطار واریرز چه با آنها و چه بدون آنها در حال حرکت بود و هنوز مشخص نیست چه زمانی متوقف میشود!
پس از فینال سال ۲۰۱۹ و شکست غیرمنتظره و صد البته پرتلفات واریرز در مقابل رپترز، بسیاری تصور میکردند که دوران این سلسلهٔ قدرتمند در لیگ به پایان رسیده است. بلافاصله بعد از اتمام آن فصل، کوین دورنت این تیم را ترک کرد و چیزی حدود دو فصل طول کشید تا مثلث کری، تامسن و گرین با پشت سر گذاشتن مصدومیتهای متعدد و طاقت فرسا، یک بار دیگر فرصت بازی در کنار یکدیگر را پیدا کنند.
این بار آنها بجای فوق ستارهای مثل دورنت، جوانان پرانگیزه و توانایی مثل جردن پول و جاناتان کامینگا را در اطراف خود میدیدند. این جوانان به آنها این پیغام را میرساندند که درست به مانند سال ۲۰۱۵، باید بار اصلی هدایت سن فرانسیسکوییها بسوی فینال را خودشان به دوش بکشند.
«اندرو ویگینز» بعنوان بازیکنی که روزگاری قرار بود، لبران و جردن آینده شود؛ اما حتی اندرو ویگینزِ دوران خود هم نشد و با شهرت یک ستارهٔ جوان و طرد شده در ازای «دی انجلو راسل» از مینه سوتا به واریرز آمده بود. او زیر نظر «استیو کر» و در کنار کری و سایر بازیکنان گلدن استیت، جان تازهای گرفت و در تمام طول فصل و پلی آف، بخش زیادی از بار هجومی این تیم را از روی دوش ستارگان باتجربه شان برداشت. مهمتر از همه اینکه توانست بار دیگر، خودش را پیدا کند و درصدی از عملکردی که در ابتدای حضورش در لیگ از وی توقع میرفت، به نمایش بگذارد.
همچنین نمیتوان از درخشش غافلگیرکنندهٔ جردن پول، جوان آینده دار و خلاق این تیم به راحتی عبور کرد. در تمام مقاطعی که کلی تامسن، آن کلی تامسن همیشگی نبود و نمیتوانست کمک قابل توجهی به استفن کری بکند، پول در قوارههای یک ستاره ظاهر شد تا حریفان گلدن استیت نتوانند در مقابل آنها مقاومت کنند.
شاگردان استیو کر با تنبیه دنور ناگتس بدون «جمال موری» و باطل کردن زودهنگام بلیت ارزشمندترین بازیکن لیگ یعنی «نیکولا یوکیچ» کارشان در پلی آف را آغاز کردند و در ادامه با دو پیروزی ساده ۴-۲ و ۴-۱ از سد ممفیس و دالاس گذشتند که هر دوی آنها علیرغم پشت سر گذاشتن یک فصل درخشان و فوق العاده، لقمههای راحتی برای تیم فوق العاده آمادهٔ گلدن استیت به شمار میرفتند.
بوستون سلتیکس، «ایمه اودوکا» و تکرار مسیر «مانتی ویلیامز» در فصل گذشته
قطعاً یکی از بزرگترین علامت سوالهای این فصل ان بیای، عملکرد درخشان و شگفت انگیز سلتیکس است. آنها با اعتماد به سیکل بازسازی تیمشان به رهبری «برد استیونز» و با کشیدن چهرههایی مثل «جیسن تیتم»، «جیلن برَون» و «مارکس اسمارت» در مراسم درفت، یک عصر جدید را در این مجموعه پرافتخار آغاز کردند.
هرچند این مسیر به گونهای که توقعش را داشتند، پیش نرفت و بارها هواداران این تیم تا آستانهٔ ناامید شدن از این پروژه پیش رفتند. حتی در پایان فصل گذشته، برخی از آنها خواهان انتقال تمامی بازیکنانشان بجز «تیتم» و اصلاح سیکل بازسازی بودند. آنها با همین تیم بعلاوه کایری اروینگ نتیجه نگرفتند. با همین تیم بعلاوهٔ کمبا واکر نتیجه نگرفتند و این فصل را در شرایطی آغاز کردند که همان تیم را داشتند منهای کمبا واکر!
کنار گذاشتن برد استیونز که معمار روند بازسازیشان به شمار میرفت، آن هم پس از هشت فصل بعنوان سرمربی این تیم را به تمام این مسائل اضافه کنید! البته استیونز با سمتی متفاوتتر و بعنوان مدیر ورزشی همراه با این مجموعه ماند و طی تصمیمی عجیب، «ایمه اودوکا» که بعنوان کمک مربی در تیم بروکلین نتس فعالیت میکرد بعنوان سرمربی جدید بوستون انتخاب شد.
تمامی موارد فوق الذکر بعلاوهٔ یک نیم فصل نه چندان درخشان، باعث شده بود که حتی خوشبینترین هواداران سلتیکس هم آنها را جزو مدعیان به حساب نیاورند؛ اما یک شوک به موقع در آستانهٔ کریسمس، فصل را از اساس برای آنها عوض کرد.
سلتیکس در یک بازی شوکه کننده و در شرایطی که با اختلاف ۲۵ امتیاز از نیویورک نیکس در «مدیسن اسکوئر گاردن» پیش بود، با یک کامبک باورنکردنی و بازربیتر سه امتیازی «آر جی برت» بازی را با نتیجه ۱۰۸-۱۰۵ به حریف خود واگذار کرد.
یک خطابه بسیار تند از سوی اودوکا در رختکن که بازیکنان این تیم را هدف قرار داد و حملهٔ انتحاری سبزپوشان سلتیکس به بازار در آخرین شب از پنجرهٔ نقل و انتقالات که منجر به یک اسباب کشی جدی در این تیم شد، قطار در حال واژگون شدن آنها را به ریل بازگرداند. جاش ریچاردسن، رومئو لنگفورد، دنیس شرودر، برونو فرناندو، انیس کانتر و چند حق انتخاب درفت از جمله قربانیان این اقدام جسورانه در نقل و انتقالات بودند که در ازای آنها، «درک وایت» و «دنیل تایس» به جمع شاگردان اودوکا اضافه شدند.
مهمتر از همه، اتمسفر و ذهنیت این تیم بود که از اساس دگرگون شده بود. آنها با درخششی خارق العاده، به هواداران شان ثابت کردند که باید آن شکست دردآور مقابل نیکس را فراموش کنند و به ادامهٔ فصل امیدوار باشند؛ اما حتی با وجود تمام موارد مذکور تا زمانی که بروکلین نتس تا دندان مسلح را در مرحلهٔ اول پلی آف با قدرت هر چه تمامتر جارو کردند، همچنان کسی آنها را در قوارههای مدعی نمیدید.
پس از آن نمایش دیدنی و در ادامه سرنگون کردن دو غول بیشاخ و دم یعنی میلواکی و میامی، دیگر یک لیگ، یک کشور و یک دنیا، تیم اودوکا را شناخته و شایستگیهای این تیم را درک کرده اند.
اودوکایی که بعنوان یک سرمربی سال اولی، پا به این هزارتوی پر پیچ و خم گذاشت. در دورانی که سرمربیان سال اولی میدرخشند و برای تیمهایشان خوش یمن واقع میشوند، اودوکا نیز به مانند مانتی ویلیامز که سال گذشته فینیکس را به فینال رساند، توانست فراتر از حد انتظار ظاهر شود تا دو سال پیاپی، دو سرمربی سال اولی تیمهایشان را به فینال لیگ برسانند.
بهترین تیم هجومی در مقابل بهترین تیم دفاعی لیگفینالی که از بامداد جمعه سیزدهم خرداد به وقت ایران آغاز میشود، فارغ از تمام حساسیتهایش در ابعاد فنی و تاکتیکی هم از جذابیت بیحد و حصری برخوردار است.
از یک طرف شاهد تیم منسجم و با طراوت اودوکا هستیم که نه تنها بهترین بازیکن دفاعی فصل یعنی «مارکس اسمارت» را در اختیار دارد، بلکه بعنوان یک تیم هم بهترین آمارهای دفاعی لیگ را در اختیار دارد و حتی اگر آمار و ارقام را کنار بگذاریم، قابلیتهای دفاعی خارق العادهٔ این تیم را در طول پلی آفس امسال، به چشم دیده ایم!
رابرت ویلیامز و ال هارفرد، منطقه رنگی بوستون را تبدیل به یک آتشفشان سراسر مذاب میکنند که عبور از آن حتی برای «یانیس» هم ممکن نشد! این موضوع، یک برتری قابل توجه در میان فرواردهای دو تیم برای سلتیکس ایجاد میکند، اما به اینجا ختم نمیشود.
استفن کری در تمام طول سری، مارکس اسمارت بهترین بازیکن دفاعی فصل را بعنوان دفاع مستقیم خود خواهد دید و یک چالش و کابوس ناتمام در انتظارش خواهد بود.
ایمه اودوکا توجه زیادی به افزایش سرعت بازی و تحرک بازیکنانش در فاز حمله با حداکثر سرعت ممکن دارد و با در نظر گرفتن لی آپها و فلوترهای از دست رفتهٔ احتمالی با این استراتژی، توجه او به فاکتور تعیین کننده دیگری معطوف میشود یعنی «ریباند حمله».
در تمام طول پلی آفس، هر بار که در بین کوارترها با اودوکا مصاحبهای صورت میگرفت، واژهٔ «ریباند حمله» و تاکید بیش از اندازه او بر روی این فاکتور در میان صحبتهایش به چشم میخورد. فورواردهای بوستون با اقتدار هر چه تمامتر، امثال یانیس، «بم آدبایو»، «بروک لوپز» و… را در زیر سبد تبدیل به بازیکنانی کاملاً متوسط، مغلوب و پر اشتباه کرده بودند. اکنون باید دید امثال دریماند گرین و «کوان لونی» میتوانند در مقابل آنها قد علم کنند و حرفی برای گفتن داشته باشند یا خیر؟!
صد البته نباید از نیروگاه پرقدرت بوستون در امر امتیازآوری به رهبری جیسن تیتم و جیلن برَون به سادگی عبور کرد. این دو ستارهٔ جوان ثابت کردهاند که اگر روزشان باشد، قابل مهار نیستند و هیچ تیمی نمیتواند جلودارشان باشد. از بخت خوب بوستون و از بخت بد رقیبان شان تا به امروز، اکثر روزها، روزشان بوده و تنها در چند بازی انگشت شمار مهار شدند و عملکرد خوبی از خود به جای نگذاشتند! اضافه شدن گرنت ویلیامز، هارفرد و حتی خود مارکس اسمارت به این دو ستاره، باستن را در فاز هجومی هم تقریبا به اندازهٔ فاز تدافعی، ترسناک میکند.
استیو کر بهتر از هر کس دیگری از تمام شگردها و استراتژیهای هجومی سبزپوشان سلتیکس آگاه است؛ اما آیا میتواند آن را کنترل کند؟ اساساً در طرف دیگر ماجرا چه میگذرد؟ در اردوی واریرز چه خبر است؟
حقیقت امر این است که شاید هواداران واریرز از ۲۰۱۵ به بعد، چنین تیم یک دست، مهلک و خطرناکی را به خود ندیده بودند. همانطور که اشاره شد دیگر خبری از کوین دورنت نیست، اما استیو کر از این محدودیت یک مزیت ساخته است. ارتباط میان بازیکنان این تیم چه در ابعاد روانی و چه فنی در یکی از بینقصترین حالتهای ممکن قرار دارد.
اتمسفر مثبت حاکم بر این تیم باعث شده تا تقریباً تمام بازیکنانش در بهترین و آمادهترین فرم دوران حرفهای خود قرار گرفته باشند.
یک اسلحه خانه بدون محدودیت در فاز هجومی در اختیار استیو کر قرار دارد که با جنبش و تحرک کورکنندهای، مدافعان حریف را مسحور میکند و تنها چند دقیقه غفلت کافی است تا نسخهٔ یک تیم را بپیچند.
گری پیتن که با مصدومیت جنجالی و پرحاشیهای در مقابل ممفیس، سری مذکور و در ادامه سری واریرز - موریکس را از دست داد، آماده میشود که بعنوان یک یار تعویضی بسیار توانمند به ترکیب تیمش بازگردد.
در فاز تدافعی، گلدن استیت در طول پلی آفس از پس خنثی کردن «لوکا دانچیچ»، «جا مورنت» و حتی نیکولا یوکیچ برآمده اما چالش استیو کر در مقابل بوستون این است که با یک تیم تمام عیار مواجه شده است؛ تیمی که بجز تماشاگران و کادرفنیاش، هر کسی صاحب توپ شود، توان امتیازآوری دارد! در مقابل، گلدن استیت، با شرایط جسمانی بسیار مساعدتری قدم به این سری میگذارد و استهلاک و خستگی متاثر از سریهای طاقت فرسایی که پشت سر گذاشتهاند، میتواند ضرباهنگ دفاعی و هجومی بوستون را در مقابل گلدن استیت به حداقل برساند و به یکباره شاهد افت غیرمنتظرهای در عملکرد این تیم باشیم.
شرایط فعلی در صورتی که بوستون ذرهای از آن چیزی که در نیمه نهایی و فینال کنفرانس شرق به نمایش گذاشت ضعیفتر ظاهر شود، با فرصت طلبی هر چه تمام ترِ سرآشپز کری و یارانش میتوانند ضربهٔ جبران ناپذیری به این تیم جوان بزنند.
بخصوص با در نظر گرفتن اینکه هیچ کدام از بازیکنان بوستون تا پیش از این سری، تجربهٔ حتی یک ثانیه حضور در فینال ان بیای را نداشته اند! در مقابل اما ستارگان واریرز، با کوله باری از تجربه در فینال ان بیای، پا به این سری خواهند گذاشت.
وقتی سری تا این حد نزدیک باشد، یکی از فاکتورهای بسیار تاثیرگذار در تعیین پیروزی آن، تعداد ترن اورها خواهد بود؛ اما دو تیم در شرایطی قرار میگیرند که در طول فصل، تقریباً شرایط مشابهی از این نظر داشتهاند و با ۱۴. ۸ در مقابل ۱۴ ترن اور بصورت میانگین، تفاوت چشمگیری از این بابت ندارند.
باید دید در پایان این آوردگاه هیجان انگیز، آیا اودوکا کاری را که مانتی ویلیامز در فصل گذشته موفق به تکمیلش نشد، انجام میدهد و بعنوان یک سرمربی سال اولی، کاری را که آخرین بار نیک نرس به همراه تورنتو رپترز موفق به انجامش شده بود، تکمیل میکند یا استیو کر، با نبوغ و تجربه مثال زدنیاش، یک بار دیگر، هویت و ذهنیت برندهٔ گلدن استیت را به رخ لیگ و تمام مخاطبان آن در سراسر جهان میکشد؟
پاپ کورنهایتان را آماده کنید که حداکثر هفت بازی دیگر تا پایان فصل، تا مشخص شدن پاسخ سوال بالا و روشن شدن تکلیف قهرمان جام لری اُبراین در فصل ۲۰۲۱-۲۲ باقی مانده است.